Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyesi ve Türk Toraks Derneği Batı Anadolu Şube Başkanı Doç. Dr. Şenay Yılmaz, Dünya KOAH Günü kapsamında önemli uyarılarda bulundu.
Doç. Dr. Şenay Yılmaz, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) hakkında şu bilgileri paylaştı:
-
KOAH, hava yollarında tıkanma ve hava keselerinde (alveol) anormallikten kaynaklanan, nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi kronik semptomlarla seyreden ilerleyici bir hastalıktır.
-
Dünyada 40 yaş üzeri yetişkinlerin yaklaşık %10’u KOAH ile karşı karşıyadır. Ancak hastaların %60-85’i henüz tanı almamıştır.
-
Türkiye’de TÜSEB 2020 raporuna göre 4 milyon KOAH hastası bulunduğu tahmin edilmektedir. KOAH, ülkemizde en sık ölüme neden olan hastalıklar arasında 3. sırada yer alıyor.
KOAH’ın Belirtileri ve Risk Faktörleri
Doç. Dr. Yılmaz, KOAH’ın temel belirtilerini şöyle sıraladı:
-
Nefes darlığı (en önemli semptom)
-
Öksürük
-
Balgam çıkarma
-
Yorgunluk
Hastalarda genellikle anksiyete eşlik eder. Nefes darlığı, göğüste ağırlık veya hava açlığı şeklinde kendini gösterir ve hastalığın ilerlemesiyle yaşam kalitesini olumsuz etkiler.
KOAH gelişiminde başlıca risk faktörleri şunlardır:
-
Sigara ve diğer tütün ürünleri kullanımı (%80 KOAH hastasında sigara öyküsü bulunur)
-
Elektronik sigara, nargile ve pasif içicilik
-
Hava kirliliği, biyokütle yakıtları (odun, kömür, tezek vb.)
-
Yetersiz beslenme ve enfeksiyonlar
-
İç ve dış ortam kirleticilerine maruz kalma
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
KOAH tanısı, nefes ölçüm testi (spirometre) ile kolayca konulabilir. Solunum fonksiyon testi sayesinde hava akımındaki tıkanıklık belirlenir ve hastalığın seviyesi saptanır.
Tedavi yöntemleri arasında:
-
İnhaler (nefes açıcı) ilaçlar ile hava yollarındaki daralmanın azaltılması
-
Evde oksijen tedavisi ve/veya solunum cihazı kullanımı
-
Solunum rehabilitasyonu ve egzersiz programları
Ayrıca hastalığın seyrini kötüleştirecek alevlenmeler ve zatürreden korunmak için her yıl sonbaharda grip aşısı ve ömür boyu bir kez zatürre aşısı yaptırılması öneriliyor.
KOAH’tan Korunmak İçin Öneriler
Doç. Dr. Yılmaz, KOAH gelişimini önlemek ve akciğer sağlığını korumak için şunları tavsiye etti:
-
Sigara ve diğer tütün ürünlerinden uzak durmak
-
Temiz hava solumak ve ortam havasını iyileştirmek
-
Düzenli ve dengeli beslenmek
-
Hareketli olmak, yürüyüş ve egzersiz yapmak
-
Yaş grubuna uygun aşıları yaptırmak
-
KOAH izlemlerini aile hekimi ile düzenli takip etmek
-
Doktor önerisi doğrultusunda ilaçları düzenli kullanmak
Doç. Dr. Yılmaz, erken tanının hayat kurtardığını ve KOAH’ın önlenebilir bir hastalık olduğunu vurguladı.